Sociaal domein

Aanvullende uitgaven

€ 160.000

Vreemdelingen die geen recht (meer) hebben op verblijf, maar om uiteenlopende redenen niet zijn teruggekeerd naar hun land van herkomst, komen vaak op straat terecht of in zogenaamde bed-bad-broodvoorzieningen. In Zwolle vangt het Leger des Heils op dit moment zes uitgeprocedeerde asielzoekers op in hun OOMZ: Opvang Ongedocumenteerde Mensen Zwolle. Leger des Heils biedt opvang, begeleiding en een toekomstperspectief: toewerken naar een verblijfsvergunning of naar de terugkeer naar het land van herkomst. Voor de OOMZ ontvangt het Leger des Heils bed-bad-broodmiddelen via de gemeente Zwolle. Tot en met 2024 was een deel van deze middelen afkomstig uit een toelage van de Rijksoverheid. De toelage is met ingang van 1 januari 2025 echter in zijn geheel komen te vervallen als gevolg van een gewijzigd landelijk beleid.

Rijksoverheid en gemeenten werkten samen met zorgorganisaties in het bedenken van bestendige oplossingen voor deze doelgroep. Zo is er in 2019 tot en met 2022 een pilot Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen (hierna: LVV) gedraaid in vijf gemeenten in Nederland. De LVV’s boden naast basisopvang ook begeleiding. In het regeerakkoord stond dat de bed-bad-brood-middelen vervangen worden door middelen vanuit een LVV. Door de val van het kabinet is de verdere ontwikkeling van LVV’s destijds controversieel verklaard. Gemeenten Enschede, Deventer en Zwolle hebben in navolging van de val van het kabinet besloten om de LVV situatie nader te bespreken.
Met de stillegging van de LVV zijn de bed-bad-broodmiddelen in eerste instantie met een jaar verlengd. Daarna is de constructie van de bed-bad-brood middelen die jaarlijks verstrekt worden vanuit de Rijsoverheid voortgezet tot en met 2024.  Deze toelage is met ingang van 1 januari 2025 stopgezet als gevolg van een gewijzigd landelijk beleid. Hierdoor ontbreekt budget voor de opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. De aanvraag van dit budget is als gevolg van de acute wijziging van het landelijk beleid niet meegenomen in de reguliere begroting. Daarom wordt voor 2025 een budget gevraagd van €160.000.

Wanneer geen extra middelen beschikbaar worden gesteld voor 2025 komen de mensen die opgevangen worden op straat te staan, zonder enig toekomstperspectief omdat ze door hun 'vreemdelingen status' in Nederland nergens recht op hebben.

Dit voorstel betreft een meerjarig incidentele financiering voor de duur van 4 jaar. In het ‘handelingskader opvang ongedocumenteerden’ wordt gestuurd op uitstroom en daarmee een reductie van de kosten. Streven is daarbij om de kosten te reduceren naar een max van €98.000. Hierbij is de Rijkstoelage ad. €78.000 die de afgelopen jaren is ontvangen indicatief als ijkpunt voor de kosten de komende jaren waarbij een plusmarge van €20.000 gehanteerd wordt. Het komende jaar wordt verder verkend of regiogemeenten IJssel-Vecht willen/ kunnen deelnemen en financieel bijdragen

Aanvullende inkomsten

€ 4.500.000

De regionale prognose voor beschermd wonen voor het jaar 2025 laat een voordeel zien van ongeveer € 23 miljoen voor de regio IJssel-Vecht. Dit voordeel ontstaat doordat inwoners langdurig op de wachtlijst staan voor beschermd wonen. Ten tijde van de wachtlijst ontvangen de inwoners geen ondersteuning voor beschermd wonen, waardoor financiële voordelen ontstaan.
Het Zwolse aandeel van het regionale voordeel beschermd wonen is 33%, ongeveer € 7,5 miljoen. In de Zwolse begroting 2025 is reeds een voordeel ingeboekt van € 3 miljoen. Dit voordeel wordt aangevuld met de verwachte resterende voordeel van € 4,5 miljoen voor het jaar 2025 voor de gemeente Zwolle. Dit voordeel komt ten gunste van de algemene middelen.

De doordecentralisatie van beschermd wonen per 1 januari 2026 is wederom uitgesteld. De doordecentralisatie heeft invloed op twee zaken; (1) invoering woonplaatsbeginsel waarbij elke gemeente verantwoordelijk wordt voor beschermd wonen voor haar eigen inwoners, ook wanneer de inwoners verhuizen naar een andere gemeenten en (2) invoering van het objectief verdeelmodel. Dit houdt in dat de centrumgemeente Zwolle in 2026 ook het budget gaat ontvangen op basis van het huidige historisch verdeelmodel. Hierbij is de verwachting dat in 2026 ook weer een regionaal voordeel gaat ontstaan. Hiervoor een bedrag van € 6,5 miljoen opgenomen in deze Berap.